ดิน

 

          เกิดจากการผุพังของหินและแร่ธาตุที่เรียกว่าวัตถุต้นกำเนิดดิน  ซึ่งแตกหักออกเป็นชิ้นเล็กๆ เนื่องจากได้รับอิทธิพลจากน้ำ ลม และแสงแดด จนได้ต้นกำเนิดดิน และยังมีอินทรียวัตถุ เช่น ซากพืชซากสัตว์ที่เน่าเปื่อย ผุพัง เพราะจุลินทรีย์ย่อยสลายจนได้เป็น ฮิวมัส (Humus) ที่ทีสีดำหรือน้ำตาล เมื่อวัตถุ

ต้นกำเนิดดินและฮิวมัสผสมคลุกเคล้ากัน โดยมีจุลินทรีย์และสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยู่ในดินช่วยย่อยสลายก็จะกลายเป็นดิน (Soil)

กระบวนการเกิดดิน

          ขั้นที่ 1  การผุพังอยู่กับที่ทำให้ชั้นหินแตกเป็นหิน

ก้อนใหญ่ และเมื่อถูกแสงแดดและฝนก็จะผุพังเพิ่มขึ้น

จนกลายเป็นชิ้นเล็กๆ

        ขั้นที่ 2  พืชจะงอกขึ้นตามรอยแตกของหิน แมลงเล็กๆ และสัตว์อื่นจะเข้ามาอาศัยตามรอยแตก ซึ่งเมื่อสัตว์และพืชตายจะสลายตัวกลายเป็นฮิวมัส

        ขั้นที่ 3  สัตว์เล็กๆ ในดินจะเคลื่อนที่ไปมา ทำให้ฮิวมัสผสมกับเศษหินและแร่กลายเป็นดินที่อุดมสมบูรณ์ เรียกว่า ดินชั้นบน

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ส่วนประกอบของดิน

 

™ส่วนประกอบของดินที่เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของพืช โดยทั่วไปดินที่เหมาะสมแก่การเพาะปลูกพืช ควรประกอบไปด้วยส่วนประกอบ 4 ส่วน ดังนี้ 
  1. อนินทรีย์วัตถุ คือ ส่วนประกอบที่เกิดจากเศษหินและแร่ธาตุที่แตกหักผุพัง สลายตัวเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย โดยธรรมชาติจากการกระทำของน้ำ ลม ความร้อนหนาว

สารเคมี และสิ่งมีชีวิตต่าง ๆ หรือแรงกดดันของโลก 
  2. อินทรีย์วัตถุ คือ ส่วนประกอบที่ได้จากการสลายตัวเน่าเปื่อยผุพังของซากพืช ซากสัตว์ 
  3. น้ำ คือ ส่วนที่เป็นน้ำที่อยู่ในช่องว่างในดิน ซึ่งเป็นตัวทำละลายแร่ธาตุอาหารของพืช 
  4. อากาศ คือ ส่วนที่เป็นอากาศซึ่งอยู่ในช่องว่างในดิน ประกอบด้วยก๊าซต่าง ๆ เช่น ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ก๊าซออกซิเจน ก๊าซไนโตรเจน เป็นต้น

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

หน้าตัดข้างของดิน

            ลักษณะของดินจะแตกต่างกันตามลักษณะของธรณีสัณฐาน ซึ่งดินในระดับความลึกต่างๆ จะมีลักษณะต่างกัน

        1. ชั้น O หรือชั้นอินทรียวัตถุ  คือ ชั้นที่มีการสะสมของอินทรียวัตถุที่มาจากพืชและสัตว์ แล้วย่อยสลายกลายเป็นฮิวมัส ซึ่งเหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของพืช

          2. ชั้น A หรือชั้นดินแร่  ประกอบด้วยอินทรียวัตถุที่สลายตัวแล้วผสมคลุกเคล้ากับแร่ธาตุในดิน ดินชั้นนี้มักจะมีสีคล้ำ

          3. ชั้น B หรือชั้นสะสมของแร่  มีการสะสมของตะกอนและแร่ที่มีองค์ประกอบของเหล็ก อะลูมิเนียม คาร์บอเนต ซิลิกา ซึ่งถูกชะล้างมาจากดินชั้นบน ดินชั้นนี้จะมีเนื้อแน่น

มีความชื้นสูง ส่วนมากจะเป็นดินเหนียว

            4. ชั้น C หรือชั้นการผุพังของหิน  เป็นชั้นของหินผุ และเศษหินที่แตกหักจากหินดินดาน มีลักษณะเป็นก้อน เป็นผืน

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ประเภทของดิน

แบ่งตามลักษณะของเนื้อดินได้เป็น 3 ประเภท คือ

™  1. ดินเหนียว หมายถึง ดินที่มีเส้นผ่าศูนย์กลางของอนุภาคดินเล็กกว่า 0.002 มม. เป็นพวกเนื้อดินละเอียดและมีการจับตัวกันอย่างหนาแน่น มีช่องว่างระหว่างเม็ดดินน้อย จึงสามารถอุ้มน้ำไว้ได้มากแต่การระบายถ่ายเทอากาศไม่สะดวก

™  2. ดินร่วน หมายถึง ดินที่มีเส้นผ่าศูนย์กลางของอนุภาค ตั้งแต่ 0.002 - 0.05 มม. ดินชนิดนี้จะมีช่องว่างระหว่างเม็ดดินมาก ทำให้น้ำซึมได้สะดวกแต่การอุ้มน้ำน้อยกว่าดินเหนียว

™   3. ดินทราย หมายถึง ดินที่มีเส้นผ่าศูนย์กลางของอนุภาค ตั้งแต่ 0.05 - 2.0 มม.เนื้อดินมีลักษณะหยาบ เม็ดดินไม่เกาะตัวกัน ทำให้การระบายน้ำได้เร็วมาก

จึงไม่สามารถกักเก็บน้ำไว้ได้